Bài tập phục hồi chức năng dây chằng chéo trước sau mổ hiệu quả nhất

Bài tập phục hồi chức năng dây chằng chéo trước sau mổ hiệu quả nhất

Hiện nay, mổ nội soi tái tạo dây chằng chéo trước khớp gối đã có tiến bộ vượt  bậc về mặt kỹ thuật phẫu thuật. Do đó đã hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng sau mổ xảy ra.

Tuy vậy, một ca bệnh sau phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo được đánh giá có thành công hay không, không chỉ phụ thuộc về mặt kỹ thuật mà còn phụ thuộc vào chế độ tập luyện sau mổ của chính bệnh nhân. 

phục hồi chức năng dây chằng chéo trước

Nó đòi hỏi chính bản thân người bệnh phải có sự nỗ lực rất nhiều và phải tuân thủ chặt chẽ chế độ tập luyện phục hồi chức năng sau phẫu thuật. Điều này còn đòi hỏi cao hơn nữa ở  vận động viên bơi lội, chạy bộ, cầu thủ đá bóng... bởi họ là những đối tượng cần vận động thường xuyên với cường độ mạnh.

bài tập vận động cơ chân

Mục tiêu của  phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước là: Phải chắc chắn rằng mảnh ghép phải sống khỏe, chắc và khớp gối được giữu vững; Tình trạng viêm nhiễm sau mổ phải được kiểm soát chắc chắn; Khi duỗi gối phải đạt được mức độ tối đa; Quy trình tập luện sau mổ phải được hướng dẫn một cách rõ ràng và chi tiết.

 Như vậy, phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước mới thật sự đạt được hiệu quả tốt nhất. Qúa trình tập luyện các bài tập phục hồi chức năng dây chằng chéo trước phải trải qua các giai đoạn sau:

Tập luyện sau mổ có cần dùng nẹp không ?

*Giai đoạn I: Sau mổ từ tuần 0- tuần thứ 2 

- Bệnh nhân đeo nẹp gối tư thế duỗi và bất động đối với cả khi nằm ngủ để gối có thể duỗi hết tối đa.
- Xương bánh chè được di động theo các hướng: lên trên xuống dưới, sang phải sang trái.
- Hàng ngày bạn nên tháo nẹp, tập gấp duỗi gối thụ động với biên độ tăng dần: duỗi hết cỡ gối rồi gấp tối đa có thể lên đến 90 độ, mỗi ngày tập 3-4 lần.

- Lúc đầu bạn nên tập thụ động, sau đó dần dần bạn sẽ tập chủ động hoặc chủ động có hỗ trợ.
- Tập gồng cơ đùi, cơ cẳng chân trong nẹp
- Tập nâng bổng chân có nẹp khỏi mặt giường ở dạng khép chân.
- Tập đi lại bằng hai nạng, tỳ một phần trọng lượng cơ thể vào chân phẫu thuật, trong tư thế chân đặt nẹp duỗi gối tối đa để tập được dáng đi bình thường. Khi thực hiện động tác này cần phải mang nẹp chân và đi bằng 2 nạng và chú ý thực hiện theo các thao tác sau:

-  Nạng đi trước, đến chân phẫu thuật , đến chân lành

-  Chống chân phẫu thuật chịu lực ở mức 50% chân lành.

- Những ngày đầu sau mổ nên băng chun, chường đá ở vùng gối trong.
- Khi ngủ đặt nẹp bất động gối tư thế duỗi. 

*Giai đoạn II: từ tuần thứ 3- 4

- Tiếp tục gấp gối tăng dần ở mức độ cao hơn, ở tuần thứ 4 biên độ phải đạt 120 độ.
- Tập gấp, duỗi gối chủ động có sức cản ở cơ tứ đầu và cơ Hamstring (nếu Hamstring còn).
- Tập đi xe đạp tại chỗ
- Đi lại bằng nạng, có thể tỳ hoàn toàn trọng lượng cơ thể trên chân mổ (vẫn đặt nẹp, duỗi thẳng gối khi tỳ chân). Sau đó, sẽ tiến đến mục tiêu đi lại được khi không dùng nạng, không tập tễnh. Đồng thời, hít sâu, thở đều trong quá trình tập đi.

*Giai đoạn III: từ 5-6 tuần

- Khi đã quen với các động tác,bạn nên bỏ nẹp gối ra trong khi tập.
- Tiếp tục tập tăng biên độ gối để các cơ được giãn, đến tuần thứ 6 phải gấp hết gối.
- Tập nhún đùi (xuống tấn) trong giới hạn khớp gối duỗi dần từ 90-40 độ và ngược lại.
- Tập bước lên xuống cầu thang ít bậc.
- Tập nâng đùi có bao cát khi gối gấp 90 độ, tăng dần trọng lượng
- Thỉnh thoảng bạn cũng nên tập bơi

*Giai đọan IV: tuần thứ 7-10:

- Tiếp tục các bài tập như ở các giai đoạn trên, tăng dần cường độ tập luyện
- Tập chạy bước nhỏ trên đường phẳng, chạy tới và lùi 

*Giai đoạn V: từ tuần thứ 11-20:
- Tiếp tục tăng cường các bài tập như trên
- Tập chạy tăng tốc độ dần, chạy ngang, bước lên xuống cầu thang nhiều bậc, tập đứng tấn lâu hơn.

- Tiếp tục tăng cường các bài tập như trên
- Tập chạy tăng tốc độ dần, chạy ngang, bước lên xuống cầu thang nhiều bậc, tập đứng tấn lâu hơn.

*Giai đoạn VI: từ tháng thứ 5-6:
Lúc này bạn nên bắt đầu chơi các môn thể thao nhẹ để quen dần. Cho đến sau  6 tháng, có thể trở lại chơi thể thao bình thường khi: Biên độ gối phải đạt được > 130 độ; Cơ Hamstring (nếu còn) đạt sức khỏe > 90% bình thường; Cơ tứ đầu phải đạt được sức khỏe > 85% bình thường; Các môn thể thao định chơi là những môn đã được huấn luyện thành thạo trước đó. Bạn nên duy trì được 2-3 lần chơi trong một tuần.

Tư thế ngồi duỗi cẳng chân 

 Trên đây là những kiến thức về tập luyện phục hồi chức năng dây chằng chéo trước sau khi mổ nội soi tái tạo dây chằng khớp gối. Hi vọng bạn đã có kiến thức để tập luyện tốt. Chúc bạn luôn sống khỏe!